GeenStijl discussies van reaguurders waardevol voor de opinievorming en politieke democratie volgens onderzoek van de Universiteit Utrecht

“GeenStijl (..) een invloedrijk medium (..) waar een gevarieerde groep reaguurders met elkaar discussieert over vele politieke problemen en oplossingen.”

Zo blijkt uit een onderzoek uitgevoerd van de Universiteit Utrecht (ism UvA) Hieronder een paar opvallende alinea’s uit het onderzoek.

“De mainstream massamedia bieden volgens Rushkoff topdown nieuws (..) Daardoor verdwijnt hun mogelijkheid tot het bieden van meerdere perspectieven op zaken van belang voor de gehele wereld (Rushkoff, 2003: p.17). Rushkoff ziet televisie als iets dat ons beïnvloedt met haast magische capaciteiten door het vertellen van verhalen. We komen zo in een passieve staat en zijn geneigd om de verhalenverteller te geloven (Rushkoff, 2003: p.22). Interactieve media breekt echter met deze manier van omgaan met media. Journalisten hebben de mogelijkheid om blogs op te zetten met andere perspectieven en maken hier ook gebruik van en internetgebruikers hebben de mogelijkheid om op internet direct het perspectief van hun zogenaamde vijand te zien (Rushkoff, 2003: p.18).
Dit heeft een ontwikkeling in gang gezet met drie fasen: deconstructie van content, demystificatie van technologie en de do-it-yourself mentaliteit ofwel participerend schrijverschap. Hierdoor keert de geprogrammeerde bevolking terug naar autonoom denken, handelen en het collectief stellen van de eigen grenzen (Rushkoff, 2003: p.24). Met de komst van interactieve media kwamen ook nieuwe vormen van communities op die de werkelijke bijdrage van de participanten benadrukten” p36

Internet biedt een mogelijkheid tot een nieuwe renaissance, omdat gebruikers de mogelijkheid hebben op verschillende manieren hun realiteit te framen (Rushkoff, 2003: p.32). De sociale effecten van deze renaissance worden door politieke onderzoekers onderzocht op wat ze ons kunnen leren over publieke opinie en burgerlijke betrokkenheid. Volgens Rushkoff doet deze renaissance ons inzien dat we een open en dynamische politiek moeten streven, ofwel een networked democratie die de veelzijdigheid van visies accepteert en meeneemt, in plaats van voortijdige beslissingen en simplificatie. De opkomst van een networked cultuur, samen met de ethiek van mediabegrip, open discussie en directe actie, zorgen voor de belofte van een meer verantwoordelijk politiek systeem (Rushkoff, 2003: p.51). p37

Driekwart van de ondervraagde weblogbezoekers vindt weblogs middelmatig tot zeer betrouwbaar en maar 3,5% vindt weblogs niet tot niet echt betrouwbaar. Een belangrijke reden hiervoor is volgens Johnson en Kaye dat de bezoekers de weblogs zien als diepgaandere en meer nadenkende analyse dan aangeboden wordt door andere media. Bezoekers zien weblogs verder als nieuwe en betere vorm van journalistiek dan de mainstream media. Een vorm van journalistiek die opiniërend, analytisch, onafhankelijk en meer persoonlijk. Hierdoor zien zij weblogs als significant meer betrouwbaar dan andere media. Webloggebruikers vertrouwen traditionele media niet en zien weblogs als een mogelijk alternatief (p.634). p38

Een deel van de reaguurders op GeenStijl gaat dus daadwerkelijk de discussie aan met andere reaguurders en zijn kritisch tegenover de redactie. Zij houden echt een publieke discussie waarin ze zelf argumenten inbrengen, ingaan op argumenten van andere reaguurders en reaguurders die onbeargumenteerde reacties geven hier op wijzen. Tijdens de analyse kwamen we veel reaguurders tegen die over meerdere maanden van 2006 en 2007 reageren. Uitgaande van de eerder genoemde definitie van Rheingold kan daarmee de community van GeenStijl worden getypeerd als een sociaal geheel dat gevormd wordt doordat de reaguurders over langere tijd publieke discussies voeren waarbij ze persoonlijk op elkaar reageren waardoor er persoonlijke relaties ontstaan tussen de reaguurders. De relatie van de community met de redactie van GeenStijl is dat enerzijds een deel van de reaguurders het wantrouwen van de redactie ten opzichte van de traditionele media deelt, maar anderzijds de reaguurders van de community niet zomaar blind vertrouwen hebben in de berichtgeving door de redactie van GeenStijl. De reaguurders ofwel community van GeenStijl getypeerd “De GeenStijl-clientèle bestaat voor 70% uit mannen. Om precies te zijn: jonge, hoog opgeleide, goed verdienende mannen. [Zie ook dit eerdere onderzoek op basis van cijfers van de STIR] Driekwart van hen is tussen de 25 en 35 jaar oud. Bijna driekwart heeft hbo of wetenschappelijk onderwijs; hun gemiddelde inkomen ligt op anderhalf keer modaal, bij tien procent zelfs op drie keer modaal of meer. Er zitten opvallend veel zelfstandige ondernemers tussen, werkzaam in ict, consultancy, financiële dienstverlening, advertising, marketing en media. Verder is GeenStijl populair onder studenten. ” p41

“online politieke betrokkenheid kan leiden tot meer betrokkenheid van burgers bij politiek. De digitale communicatie technologieën worden ingezet om mensen te verenigen en een stem te geven. Dit zal moeten leiden tot een meer verantwoordelijk politiek systeem. De burger wordt zich meer bewust van zijn verantwoordelijkheid voor de samenleving en online is er voor iedereen plek om zijn bijdrage te leveren in de vorm van debat over hoe de samenleving zich zou moeten ontwikkelen. GeenStijl (..) blijken deze discussies te faciliteren en hun leden maken hier gebruik van. Naast het ongenuanceerde commentaar zijn er waardevolle discussies over ontwikkelingen in de samenleving.” p48

Het onderzoek sluit dan ook af met de woorden
. “De discussies zijn waardevol en hebben hun invloed op opinievorming” p96

BRON Universiteit Utrecht Masteronderzoek PDF 140 pagina’s